ما هیچگاه نمیتوانیم منکر نقش مهریه در ازدواج شویم، مطابق با آداب و رسوم ایرانیان، از گذشته تاکنون مهریه دختر قبل از مراسم عقد و در یک جلسه خانوادگی تعیین می شود. در این جلسه اعضای اصلی و نزدیک دختر و پسر حضور پیدا می کنند تا بر سر میزان مهریه به توافق برسند. افرادی که در این جلسه حضور پیدا می کنند، مهم بودن جایگاه فرد در خانواده را نشان می دهند. البته دعوت نشدن در این جلسه نیز باعث دلخوری و کدورت اعضای دیگر خانواده می شود و تا مدت زمان طولانی واکنش های عاطفی به این موضوع نشان داده و آن را یادآوری می کنند. همچنین، مهریه برای هر دو خانواده دختر و پسر از اهمیت خاصی برخوردار است و باعث ایجاد نگرانی برای هر دو طرف می شود.
مهریه چیست؟
در واقع مهریه، پول یا چیزی با ارزش مالی زیاد است که مرد باید هر زمان که زن آن را درخواست کرد، به او پرداخت کند و در زمان عقد میزان آن مشخص می شود. مهریه با نام های دیگری مانند کابین، فرض و صداق نیز شناخته می شود. امروزه نمی توان از نقش مهریه در ازدواج دختر چشم پوشی کرد. ذهن بسیاری از افراد نیز قبل از ازدواج به مهریه و میزان توانایی در پرداخت آن معطوف می شود.
برای ارتباط با کارشناسان گپچه و دریافت مشاوره ازدواج کلیک کنید.
انواع مهریه
مطابق با قانون، دو نوع مهریه برای زوجین در نظر گرفته می شود:
- مهریه در ازدواج دائم
- مهریه در ازدواج موقت
نکته قابل ذکر این است که چنانچه در ازدواج موقت، مهریه ای برای زن در نظر گرفته نشود، ازدواجی صورت نگرفته و عقد باطل می شود. اما در ازدواج دائم اجباری برای تعیین مهریه نیست ولی از نظر اخلاقی ازدواج مرد با زن بدون مشخص کردن مهریه، درست نیست.
نقش مهریه در ازدواج چیست؟
اولین نکته ای که باید در نظر گرفته شود، این است که میزان مهریه باید در حد تعادل و در توان مرد باشد. بزرگترین ترسی که جوانان برای ازدواج دارند، تعیین مهریه بالا است که از عهده آن ها خارج است. در واقع با تعیین مهریه به زن احترام گذاشته می شود.
یک دختر پس از سال ها زندگی در خانه پدر و مادر خود، با آرزو و امیدهای بسیاری و بدون هیچ پشتوانه مالی به خانه شوهر می رود. زمانی که زن توان مالی برای آینده خود نداشته باشد، همواره این استرس را دارد که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد و هنگامی که مرد در عقدنامه، مهریه ای برای او تعیین می کند، تا حدودی از این استرس کم شده و یک تضمین برای خوشبختی زن است. به علاوه، مهریه از فروپاشی راحت بنیان خانواده جلوگیری می کند.
اهمیت نقش مهریه در ازدواج و استحکام خانواده به اندازه ای است که از جدایی های بسیاری جلوگیری کرده است. مهریه یک مانعی برای آقایان هوسران است که قصد دارند با تعیین نکردن مهریه، زن دوم بگیرند. این گونه افراد با خیال آسوده از نداشتن مهریه زن، ساز جدایی کوک می کنند و به راحتی یک زندگی از هم می پاشد.
بیشتر بخوانید: ازدواج اجباری و عواقب آن
نقش مهریه و اهمیت آن در ازدواج
به عبارت دیگر می توان مهریه را هدیه ای به معشوق از جانب فرد عاشق بیان کرد. به طور معمول یک عاشق برای ابراز علاقه به معشوق خود هدیه می دهد و این کار مختص به تمامی کشورها و به طور کلی تمامی موجودات جهان است. زمانی که زن اهمیت و هزینه ای که مرد برای او کرده است را مشاهده می کند، برای ادامه زندگی زناشویی دلگرم تر می شود. البته مرد باید با توجه به توان و بودجه خود هزینه کرده و قول جبران بیش تری را در آینده بدهد.
مهریه اعتماد بین زن و مرد را افزایش می دهد
مطابق با قانون، حق طلاق به مرد داده شده است، مگر در شرایطی که در عقدنامه ذکر شود، حق طلاق با زن می باشد. زمانی که مهریه از طرف مرد تعیین می شود، زن رغبت بیش تری برای شروع زندگی پیدا می کند. همچنین اعتماد بیشتری به مرد داشته، زیرا متوجه می شود که مرد از روی هوس و لذت خود ازدواج نکرده و قصد او شروع یک زندگی دو نفره است و این گونه اهمیت مهریه در ازدواج مشخص می شود.
مهریه به عنوان پشتوانه زن معرفی می شود
امروزه، اکثر خانم های متأهل دارای یک منبع در آمد و شغل برای خود هستند و به عبارتی استقلال اقتصادی دارند. اما از این نکته نباید غافل شد که پیدا کردن شغل در جامعه برای آقایان راحت تر از خانم ها است. بنابراین، در صورتی که زن و مرد مجبور به جدایی از یکدیگر شوند، زن، علاوه بر شکست عاطفی از نظر مالی نیز بسیار ضرر می کند زیرا هیچ منبع درآمدی برای ادامه زندگی ندارد. به همین دلیل مطابق با قانون، توصیه می شود که مهریه مناسبی برای زن در نظر گرفته شود تا در صورت جدایی، مشکل مالی نداشته باشد. پس می توان نقش مهریه در ازدواج را در این مورد نیز در نظر گرفت.
مهریه از طلاق زن و مرد جلوگیری می کند
مطابق با آمار، مهریه را می توان یکی از موانع جدایی زوجین نام برد. به طور معمول، در دعواهای شدید زناشویی فرد گمان می کند هیچ راهی جز جدایی وجود ندارد اما زمانی که به دردسرهای طلاق فکر می کند، به زندگی خود بازگشته و آرام می شود. این موضوع برای خانواده هایی که فرزند دارند، بیشتر به چشم می آید.
نکته ای که باید به آن توجه شود این است که وجود مهریه باعث می شود تا زن و مرد در مورد طلاق به سرعت تصمیم نگیرند و زمان بیش تری را فکر کنند. اما زمانی نیز می رسد که پس از امتحان راه های مختلف مرد به این نتیجه می رسد که ادامه زندگی امکان پذیر نیست. به همین دلیل توصیه می شود که قبل از ازدواج جنبه های مختلف را در نظر گرفته و مهریه مناسبی تعیین شود. پس در یک جمله می توان گفت که جلوگیری از طلاق یکی از موارد اهمیت نقش مهریه در ازدواج است.
برای دریافت مشاوره خانواده و حل مسائل زناشویی خود با ما در ارتباط باشید.
مهریه را می توان نوعی حق طلاق برای زن در نظر گرفت
شاید جمله ((مهرم حلال، جانم آزاد)) را بسیار از زبان زنانی که قصد طلاق دارند، شنیده باشید. این عبارت زمانی گفته می شود که زن قصد جدایی دارد و هزینه زیادی را صرف گرفتن وکیل و کارهای اداری کرده است اما نتیجه ای نداشته، در این صورت با شرط بخشیدن مهریه، طلاق خود را می گیرد. به این دلیل که به اجبار نمی توان زن و مرد را در زندگی زناشویی نگه داشت.
میزان عشق و علاقه مرد به زن با مهریه نشان داده می شود
زمانی که مرد، مهریه ای برای زن تعیین می کند، علاقه ای که به او دارد را نشان می دهد. میزان مهریه اهمیتی ندارد و تنها زن از عواطف و احساسات مرد آگاه می شود و این حس را پیدا نمی کند که مرد مالک اوست. همچنین، مهریه، مهری از جانب خدا برای زن بوده و باعث بالارفتن ارزش و حرمت او می شود که به طور معمول ارزش معنوی از ارزش مادی اهمیت بیش تری دارد. پس در این مورد نیز نقش مهریه در ازدواج پسر مشخص می شود.
نباید بر سر میزان مهریه دعوا کرد!
یکی از اقداماتی که دختر و پسر در جلسه تعیین مهریه باید انجام دهند این است که از ایجاد دعوا و مشاجره بین دو خانواده جلوگیری کنند. زیرا موارد بسیاری پیش آمده است که دعوا و نزاع بین خانواده ها در زمان تعیین مهریه بسیار بالا گرفته و باعث منصرف شدن خانواده ها از ازدواج، بدون در نظر گرفتن احساسات دختر و پسر شده است.
بنابراین، توصیه می شود که مطابق با سنت و آیین پیامبر ازدواج صورت گیرد و دختر و پسر قبل از ازدواج درمورد مهریه با یک دیگر صحبت کرده و نظر نهایی را در جلسه به خانواده ها اعلام کنند تا در صورت موافقت خانواده ها ازدواج صورت گیرد.
نکته قابل ذکر این است که به خاطر مسائل مالی شأن و منزلت خود را پایین نیاورید. زیرا دختر با توجه به روحیه لطیف و حساس خود آسیب بیش تری از به هم خوردن ازدواج می بیند. پس خانواده ها با درک شرایط فرزندان خود باید اجازه دهند تا تمامی مراحل ازدواج با احترام به دو طرف انجام گیرد تا نقش مهریه در ازدواج نیز اهمیت پیدا کند.
اهمیت مهریه در آیات قرآن
در بسیاری از آیات قرآن به موضوع مهر اشاره شده است که اهمیت و نقش مهریه در ازدواج را نشان می دهد که در ادامه به نمونه ای از این آیات اشاره می شود.
«وَ آتُواْ النَّسَاء صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً»(نساء: 4)؛ با طيب خاطر مهريه‌هايشان را به آنان بپردازيد.
همانطور که از معنی آیه مشخص است، این آیه تداعی گر اهمیت رضایت دو طرف در تعیین میزان مهریه است. بر این اساس، زن نباید بیش تر از آنچه که مورد رضایت قرار گرفته است از مرد درخواست مهریه کند و مرد هم نمی تواند کم‌تر از حق زن به او پرداخت کند. این توافق هم قبل و هم بعد از عقد می تواند صورت بگیرد. چنان چه قبل و یا بعد از عقد، دو خانواده بر سر مهریه به توافق نرسند، میزان مهریه بر اساس شأن و منزلت خانوادگی و اجتماعی دختر تعیین می شود که به مورد اول «مهرالمسمّى» و مورد دوم «مهرالمثل» می گویند.
آیه دیگری از قرآن که برای اهمیت مهریه در ازدواج آمده است:
«فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً»(نساء: 24)؛ اگر با زنی ازدواج كرديد و با او همبستر شديد مهريه‌اش را (به طور كامل) بپردازيد و اين فريضه‌اى (خدايی) است.
با توجه به این آیه، شرط پرداخت مهریه به طور کامل، آمیزش او با همسرش است. بر این اساس در زمان عقد و قبل از آمیزش، زن می تواند نصفی از مهریه خود را دریافت نماید. این آیه مورد تایید بسیاری از اندیشمندان اسلامی بوده و قانون مدنی ایران نیز از آن تبعیت می کند.
مشکلاتی که مهریه بالا به وجود می آورد
طبق آمار اعلام شده، میزان طلاق در زوج هایی که مهریه بالاتری دارند بیشتر است. بسیاری از افراد گمان می کنند که با بالاگرفتن میزان مهریه امکان طلاق کم تر است، اما این باور اشتباه است زیرا زن با مهریه بالا احساس می کند که پشتوانه محکمی دارد و براین اساس از احساس و هنر زنانگی خود در زندگی زناشویی استفاده نمی کند. مرد نیز با مشاهده این مورد احساس بردگی می کنند و به دنبال رهایی از شرایط به وجود آمده است. بنابراین عصبی و پرخاشگر شده و به طور متقابل فشاری که زن به او وارد کرده است را به او تحمیل می کند و دعوا و درگیری بین دو طرف ایجاد می شود که با توجه به روحیه حساس زن، ترجیح می دهد با بخشیدن مهریه خود را نجات می دهد.
در برخی از موارد نیز مرد ترجیح می دهد که به زندان رفته و مهریه را اقساطی پرداخت کند اما از زن جدا شود. پس نقش مهریه در ازدواج اجباری در این مورد مشخص می شود.
آیا مهریه کم باعث آسیب به زن می شود؟
زمانی که دختر، مهریه کمی برای خود در نظر می گیرد بدون این که از امتیازات دیگر مانند حق طلاق بهره مند شود، نمی تواند از مهریه برای جلوگیری از طلاق خود استفاده کند و این جا نقش مهریه در ازدواج پر رنگ می شود.
خدمات مشاوره ازدواج گپچه
مرکز مشاوره روانشناسی گپچه، مشاوره خانواده و روانشناسی را به مراجعه کنندگان ارائه می دهد که یکی از این مشاوره ها مربوط به ازدواج است. بنابراین کسانی که به دنبال مشاوره در این زمینه هستند می توانند به صورت تلفنی از خدمات مشاوره ای ارائه شده توسط بهترین مشاوران این مرکز بهره مند شوند.
به علاوه، امکان برقراری تماس و مشاوره تلفنی برای هموطنانی که در شهرهای دیگر ساکن هستند وجود دارد تا در مورد مسائل مختلف از جمله نقش مهریه در ازدواج سوالات خود را پرسیده و راهنمایی های لازم را دریافت کنند.
منبع: britannica
بیشتر بخوانید:
سوالات آشنایی قبل از ازدواج + روش پرسش سوالات قبل از ازدواج
چگونه پیشنهاد ازدواج به دختر مورد علاقه ام را بدهم؟
اهمیت مشاوره بعد ازدواج و نقش آن در جلوگیری از طلاق
نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.